Sprawy spadkowe. Część I.
Co powinieneś o spadkach wiedzieć.
Testament
Wiele osób często nie zdaje sobie sprawy z tego jak ważne jest zadbanie o dokonywanie pewnych czynności w zgodzie z przepisami. Szczególnie istotne jest to w przypadku testamentu, będącego rozporządzeniem majątkiem na wypadek śmieci.
Często wskutek zaniedbań lub niewiedzy testatora sporządzony przez niego testament okazuje się nieważny. W takiej sytuacji dochodzi do dziedziczenia ustawowego, które to często czyni spadkobiercami osoby zupełnie inne niż te, które tego oczekiwały i które obdarzyć chciał zmarły.
Najczęściej popełniane błędy przy sporządzaniu testamentu.
1. Sporządzenie testamentu przez osobę ubezwłasnowolnioną.
Bardzo popularną przyczyną orzekania ubezwłasnowolnienia jest silny alkoholizm, który sprawia, że dana osoba nie jest w stanie kierować swoim postępowaniem (vide art. 13 k.c. – pijaństwo).
Z obawy o roztrwonienie majątku czy też zaciągnięcie wysokich zobowiązań przez bliską osobę krewni decydują się na podjęcie działań skutkujących jej ubezwłasnowolnieniem.
Tymczasem, zgodnie z art. 944 § 1 k.c. sporządzić testament może jedynie osoba mająca pełną zdolność do czynności prawnych. Osoba ubezwłasnowolniona (czy to częściowo, czy całkowicie) takiej zdolności nie ma.
2. Sporządzenie testamentu wspólnie z inną osobą (najczęściej małżonkowie).
Małżonkowie niekiedy bywają przekonani, iż skoro pozostają w ustroju wspólności majątkowej to również wspólnie mogą rozporządzić tym majątkiem na wypadek śmierci. Wobec tego sporządzają wspólnie pisemny testament.
Pomimo wygody tego rozwiązania testament sporządzony w takiej formie będzie jednak nieważny, jako, że testament może zawierać rozporządzenia tylko jednego spadkodawcy (art. 942 k.c.).
3. Testament holograficzny, który wcale nim nie jest.
Jedną z form testamentu zwykłego (najbardziej zresztą popularną) jest testament holograficzny (własnoręczny). Jak sama nazwa wskazuje (z gr. holos=całość, grapho=piszę) powinien być on sporządzony odręcznie przez testatora.
Potwierdza to treść przepisu 949 k.c., który mówi wprost, że spadkodawca może sporządzić testament w ten sposób, że napisze go w całości pismem ręcznym, podpisze i opatrzy datą.
Nie jest więc takim testamentem dokument sporządzony na komputerze, wydrukowany i tylko podpisany przez testatora.
To tylko część popełnianych w sprawach spadkowych błędów. W kolejnym wpisie postaram się zwrócić waszą uwagę na inne, które również mogą skutecznie utrudnić (a czasami wręcz uniemożliwić) odziedziczenie majątku zgodne z wolą spadkodawcy.